Od solidarycy do TypoPolo. Typografia a tożsamości zbiorowe w Polsce po roku 1989
Za pomocą przykładów z typografii można opowiedzieć historię europejskich nacjonalizmów, historię nowoczesności, aspiracji modernizacyjnych, dzieje walk o dominację jednych grup nad drugimi oraz utopijnych projektów modernistycznych, po których nastała era globalizacji i hegemonii międzynarodowych korporacji, oraz prawdopodobnie tysiące innych mikro- i makrohistorii.
Litery są polityczne, uwikłane w złożone procesy konstruowania i negocjowania tożsamości, nacjonalizm, ruchy emancypacyjne, a także dyskusje o podłożu klasowym. Na trzech przykładach: pism narodowych i lokalnych, inspirowanej znakiem „Solidarności” solidarycy oraz krojów wernakularnych, wywodzących się z przestrzeni miejskich, Agata Szydłowska pokazuje, jak w potransformacyjnej Polsce konflikty społeczne znajdują wyraz w liternictwie – jego formach, kontekście użycia oraz stojących za nim ideologiach.
Łącząc antropologiczny namysł nad codziennością z wiedzą z zakresu historii dizajnu i typografii, autorka spogląda na współczesne polskie konflikty i dylematy tożsamościowe przez pryzmat skromnych i niezauważanych bohaterów życia codziennego – drukowanych liter.
Recenzje
Agata Szydłowska […] w fascynującej książce pokazuje, jakie znaczenie ma dobór liter, jak czytelnym może być odwołaniem, jak zawsze – nawet, jeśli pracownik drukarni czy malujący plakat manifestant nie zdaje sobie z tego sprawy – wybór kształtu liter jest wyborem kulturowym.
Dzięki zrekonstruowaniu sporów badaczka pokazuje polityczność wpisaną w używanie danej czcionki w określonym kontekście, ale i odsłania rzadko uświadamiany fakt, iż to, w jaki sposób komunikujemy poglądy, rozgrywa się i na poziomie znaczeń słów, i na poziomie wybranego typu liter.
Ależ znakomicie napisana jest najnowsza książka Agaty Szydłowskiej! […] To jest bardzo unikalne spojrzenie pokazujące typografię w kontekście przemian społecznych i politycznych w Polsce.
Wielkim plusem tej pozycji jest autorka, która nie jest jedynie narratorem – szarą postacią w tle opisującą historię. Bliżej jej do uczestnika ciekawej i czasem ostrej dyskusji.
Litery są polityczne. Za tym krótkim stwierdzeniem kryje się wiele pasjonujących opowieści. Od solidarycy do TypoPolo Agaty Szydłowskiej to historia najistotniejszych przypadków liter, które w ten czy inny sposób splotły się z historią naszego kraju, z jego polityką, z procesami zmian ustrojowych, wreszcie – z wyjątkowo w Polsce intensywnymi próbami poszukiwania stylu i wyrazu narodowego.
Zobacz także
Cyganeria artystyczna i cyganowanie w romantycznej Warszawie
