Robinson Crusoe jest jednym z tych tekstów literackich, które zna każdy. Znajomość powieści Daniela Defoe często ogranicza się jednak – podobnie jak w przypadku Hamleta czy Don Kiszota – do kojarzenia wybranych obrazów, motywów i treści, będących częścią zbiorowej wyobraźni. Od imienia głównego bohatera pochodzi też określenie „robinsonada”, czyli opowieść o pełnej przygód podróży, podczas której bohater trafia, zwykle samotnie, w bezludne miejsce, gdzie kierując się rozumem i doświadczeniem, stara się przetrwać.
Na pierwsze kompletne wydanie Robinsona Crusoe w języku polskim przyszło czytelnikom czekać ponad 300 lat. Fakt, że powieść Defoe składa się z trzech tomów, nie jest i nigdy nie był powszechnie znany. W masie przeróbek i adaptacji opowieści o słynnym rozbitku znalazło się miejsce na rzetelne wydania pierwszych dwóch części, lecz braku trzeciej – jak się zdaje – nigdy nie zauważano. W serii Biblioteka Narodowa ukaże się jedno z nielicznych na świecie opracowań kompletnych, uwzględniające zarówno spójność trzech składowych trylogii, jak i ujawniające się pomiędzy nimi napięcia. Sytuuje historię Robinsona w kontekście formalnej specyfiki brytyjskiej powieści XVIII wieku, a także religijnych, politycznych i społeczno-kulturowych uwarunkowań epoki, znacząco poszerzając popularne wyobrażenia o słynnym rozbitku.
Dwa pierwsze tomy publikowane są w przekładach już istniejących – Józefa Birkenmajera oraz nieznanego tłumacza, natomiast tom trzeci został przełożony przez Michała Lachmana.
„Dlaczego właśnie ten mit – samotnego ocalałego, który zaczyna od zera – tak usilnie ukształtował wyobraźnię nowoczesności? By zrozumieć to naprawdę, nie wystarczy popkulturowy skrót” – Michał Sowiński, „Tygodnik Powszechny”
„Historia Robinsona to neverending story; jest jednym z największych odkryć literatury, czyli jedną z tych uniwersalnych opowieści (nie ma ich tak dużo), wokół których da się wykształcić i przekazać najgłębsze doświadczenia, bez względu na sposób, w jaki historia ta została opowiedziana. Tak to leci, tak ułożyły się dzieje literatury. I tak się złożyło, że na przełomie XVII i XVIII wieku wody Morza Karaibskiego ze swoimi wyspami stały się miejscem tworzenia niezwykle istotnych mitów i wyobrażeń zbiorowych. W przyszłym roku ukażą się na świecie dziesiątki tysięcy powieści, wśród nich ileś tam wybitnych, lecz żadna z nich nie skonstruuje nowego literackiego mitu. Czy znajdzie się jeszcze na Ziemi taka mitotwórcza przestrzeń jak tamta?” – Marek Bieńczyk, „Magazyn Książki”
| Wstęp i opracowanie | Jakub Lipski |
| Język oryginału | angielski |
| Wydanie | pierwsze, Wrocław 2024 |
| Seria | Biblioteka Narodowa |
| ISBN | 978-83-66257-49-8 |
| Opracowanie graficzne | Robert Oleś |
| Oprawa | twarda |
| Format | 117 × 163 mm |
| Liczba stron | 1232 |
| Data premiery | 24 czerwca 2025 |